17. yüzyıldan itibaren ortaya çıkan reklamlar, kapitalizmin hayatımıza kattığı yeniliklerle birlikte pazarlamada en çok kullanılan araçlar haline gelmiştir. İnsanlar üzerindeki sosyal, kültürel, psikolojik ve ekonomik etkileri kaçınılmazdır. Bu sebeplerden dolayı reklam yapan kişilerin ajanslarının işi daha da zorlaşmıştır.
Reklam yaparken dikkat edilmesi gerekenlerin dışında bir hayli ikna edici yaratıcı ve çarpıcı bir şekilde yapılmasına özen gösterilmelidir. Reklam temelde ikna etmektir. İkna ise bir bilim değil sanattır. (Bernbach, 1947) demiştir. Burada insanların hem gönlünü hem zihnini etkileyebilecek yöntem olarak sanatın baş edebileceğini savunmuştur.
Tüketiciler genellikle kendileri için en faydalı olan ürün ve hizmetleri ararlar. Reklamda tüketiciler, yüksek kaliteli bir imaj yaratarak ürün ve hizmetlerin faydalarından bahsetmelidir. Bunlar müşterilerin dikkatini çekmelidir.
Eskiden reklamın amacı sadece bilgi vermekti. Ancak dünyanın hızlı bilgi yayılımı ve hızla değişen rekabeti reklam alanına da yansımaktadır. Artan rekabet her zaman reklam pazarının likiditesinde en büyük etken olmuştur. Sektör de büyüyor.
Teknolojinin bu kadar hızlı gelişmesi reklam sektörünün anlayışını da değiştirmiştir. İlk başta ürünü nasıl tanıtalımdan ürünü diğerlerinden değişik bir şekilde yapıp müşterinin dikkatini nasıl çekebilirime dönüşmüştür.
Tutundurma Nedir?
Promosyon pazarlama karmasının unsurlarından biridir. Koordineli faaliyetler ve bilinçli planlardan oluşan bir iletişim sürecidir. Amacı müşterileri bilgilendirmek ve ikna etmektir. Üretici veya pazarlamacının kontrolünde gerçekleştirilir, şirket tarafından üretilen ürün ve ürünleri tanıtmak. Hizmet satışı.
Tutundurma’nın Özellikleri
- İletişim döngüsüne dayanır, bu nedenle ikna edicidir.
- Temel amacı satışları teşvik etmek olsa da, tutum ve davranış da önemlidir.
- Birçok pazarlama faaliyeti ve tutundurma faaliyeti olduğu için bu pazarlama faaliyetleri birlikte uygulanmakta ve birbirini etkilemektedir.
- Ürün, fiyat, dağıtım gibi kategorilerde sinerji yaratmak için planlı ve planlı bir çalışma gerektirir.
- Bir işletmenin iç ortamı genellikle iletişimden çok dış ortamdaki iletişimden etkilenir.
- Rekabetçi bir faktördür ve genellikle fiyata bağlı değildir.
- Pazarlama kanalları hem tüketiciler hem de üyeler için çekicidir.
Tutundurma Alt Karmasının Araçları
Tutundurma faaliyetleri genel olarak dört grup araç ile yürütülür: (Tek, Özgül, 2005: 635)
- Reklam
- Kişisel Satış
- Halkla İlişkiler
- Satış Geliştirme (Satış Promosyonu).
Kitle İletişim Araçları Nelerdir?
Malları, ürünleri, hizmetleri ve fikirleri belirli bir maliyetle hedef pazara tanıtmak için kitle iletişim araçlarını kullanır. Promosyona dahildir ve pazarlama karmasını oluşturan 4P’den (ürün, fiyat, dağıtım, promosyon) biridir.
Reklam, günümüzde birçok kişi tarafından eleştirilen ekonomik bir olay haline gelmiştir. Farklı görüşler, tartışma ortamı, yeniden yapılanma yaklaşımı oldu ama ekonomideki önemini kaybetmedi. Aslında teknolojinin gelişmesi, televizyonun, haber yayıncılığının gelişmesi ve reklam harcamalarına ayrılan ücretlerin giderek artması, reklamın öneminin artmasına neden olmuştur.
Reklam duyurum ile benzerlik gösterir. Çoğu zaman karıştırılmaktadır. Aralarındaki en önemli fark duyurumda, mesaj iletimi herhangi bir ödeme ile olmaz. Örneğin, duyurum gazete ve dergiler de haber şeklinde yayınlanır. Reklam ise yayınlanabilecek tüm araçlarda belirli bir ücret karşılığın da iletilir.
Amerikan Pazarlama Birliği (American Marketing Association) 1964 yılında reklamı şöyle tanımlamıştır. Reklam veren tarafından bir ürünün, hizmetin veya fikrin, bedeli ödenerek, kişisel olmayan yollarla sunumu. (Odabaşı, Oyman, 2005:98)
Tanıma Göre Reklamın Özellikleri
- Reklamda, reklamı kimin yarattığı belli. Bu özelliğinden dolayı propagandadan bile farklıdır. Promosyonu yürüten kişisel organizasyon bilinmiyor.
- Ücretlidir. Ödediği fiyattan dolayı reklamları kontrol etme hakkına sahiptir
- Bilgilerini tüketicilere iletmek için farklı iletişim araçlarını kullanmalıdır.
- Vermek istediği mesaj da ürün hizmet ve düşünce yer alabilir.
Reklamın Amaçları
- Reklam ürün ve hizmet hakkında bilgi vermeyi amaçlar. Bilgi kısa ve öz olmalıdır. Yanıltıcı bilgi verilmemelidir. Hedef alınan kitlenin kolay anlayabileceği bir dille anlatılmalıdır.
- Dolaylı yolu kullanmadan tüketiciyi etkilemeli.
- İkna edici gücünün fazla olması amaçlanır.
- Toplum düzenini sağlayan ahlak kuralları gibi kurallara uyarak reklam yapmayı amaçlar.
- Reklam inandırıcılığını kaybetmemeyi göz önünde bulundurur.
- Tüketicilere işletme hakkında olumlu görüntü çizmeyi amaçlar.
- Sürekli hafızalarında yer etmekte bir diğer amaçlarındandır. (Yükselen, 2014, s.323)
Reklam Stratejisi
Şirketin insanların bilinçaltına girdiği yer burasıdır. Bu sayede reklam bütçeleri düşük olan küçük işletmeler yeterli fikir ürettiklerinde etkili reklam kampanyaları oluşturabilirler. Planda esnek ve yaratıcı olmak, hedef kitle hakkında doğru bilgiye sahip olmak ve bu hedef kitle için yapılan seçimler iyi bir reklam stratejisinin anahtarıdır.
Reklam stratejisinin formülasyonu üç ana hedefi karşılar:
- Şirket ve ürünleri veya hizmetleri hakkında farkındalık yaratmak
- Rakip işletmelerden müşterileri kendi bünyemize katarak satışları artırmak
- İş veya marka imajı araştırması yapın
Aslında şirketin istediği reklam yoluyla müşterilerini bilgilendirmek, onları ikna etmek ve firmayı hatırlamaktır. Bu isteğe bağlı reklam stratejisi, hedefin ve diğer tanıtım faaliyetlerinin birlikte çalışabilirliğini ve reklam hazırlama sürecini kolaylaştıran birkaç aşamaya sahiptir.
Reklam Stratejisindeki Temel Amaçlar
İşletme yeni bir işletme ise, reklamın temel amacı ürün ve şirket hakkında farkındalığı artırmaktır. Sektörde firma ismi yerleştikten sonra reklam maliyetleri düşürülebilmektedir. Çünkü firmanın ürünlerini beğenen kitlelere ulaşacaksınız. O zaman ürünü veya hizmeti bir şekilde bulmanız gerekir. Bu ürünün, şirketin dahil olduğu endüstri pazarında benzersiz olması zordur. Bu amaçla tema, içerik ve anlatım biçimi, aynı sektördeki diğer sektörlerden farklılaşan veya değer katan ve müşterilerin ihtiyaçlarını karşılayan ilk işletme olacak şekilde formüle edilmelidir. Bu süreçte, pazardaki yaratıcılığa ve yeni trendlere ayak uydurmak için esnek planlar yapılmalıdır.
1. Hedef Kitlesi Belirlemek
Hedef kitle, belirli bir aralıktaki bir grup veya birden çok farklı grubu çeken bir kitledir. Hedef kitle, şirketin ürettiği ürünleri satın alan, ürünü satın alma konusunda fikir sahibi olan ve ürünün satın alınmasını etkileyen kişiler olabilir. Burada genel olarak üç unsur belirlenmelidir:
- Demografi: yaş, gelir, cinsiyet, meslek ve ilgi alanları
- Davranış: Müşterinin iş hakkındaki bilgisi, müşterinin ihtiyaç duyduğunda kullandığı ürünler ve müşterileri iş ürünlerini kullanmaya ikna etmek için muhtemelen çekici teklifler.
2. Ürün Konsepti
İşletmeyi diğer firmalardan ayıran değer ve özelliklerin belirlenmesi aşamasına ürün kavramı denir. Ürünün sektördeki konumu nedeniyle ürünün temsil ettiği değeri ve hedef kitlenin ürüne yönelik algısını belirler. Ürünün artık bir ürün olmaması için müşteriye çekici gelen veya üründe kendini eşleştirebileceği bir değerler seti oluşturmalıdır.
3. Mecra Seçimi
Reklam mecraları, pazarlama hedeflerinin, bütçelerinin ve hedef kitlelerin özelliklerine göre seçilir. Reklam için kullanılabilecek uygun kanallar arasında TV, dergiler, radyo ve posta sayılabilir. Günler, haftalar, aylar ve yıllar şeklinde görünürler.
4. Reklam Mesajı
Pazarlama amaçları, ürün özellikleri ve değeri için reklamdaki görsel ve metinsel unsurların toplamıdır. Bu durumda, üç ana unsur vurgulanmaktadır.
- Bu ürün ile aynı sektördeki diğer ürünler arasındaki fark nedir?
- Müşterileri ürün almaya nasıl ikna edebilirim?
- Rakiplerin müşteriler üzerindeki etkisi nedir?
5. Yazılı İçerik
Yazılı içeriğin amacı, ürün ve hizmetler hakkında bilgi vermek veya ürünlerin değerini ve önemini artırmaktır. Genel olarak konuşursak, şirketler pazarlama hedeflerini ve ürünün özelliklerini ve faydalarını içeren slogan fikirleri bulduktan sonra, reklamın diğer unsurlarına odaklanacaklar. Ürünün reklamı dikkat çekici olmalıdır. Ancak ürün ve hizmetlerin değerinin ve işlevinin ön planda olması, reklamın ürün satışlarındaki payını somut hale getirmektedir.
6. Reklam Bütçesi
Reklam, strateji formüle edilmeden önce veya sonra belirlenir. Bütçe oluştururken işletmeye reklam vermenin önemini, olumlu sonuçlar alındıktan sonra işletmeye getireceği payı ve en önemlisi işletmenin kendisine ayırabileceği en iyi bütçeyi göz önünde bulundurmak gerekir. Küçük işletmeler öncelikle bir bütçe belirlemelidir. Bu şekilde reklamın diğer unsurları bu bölümü takip eder. Sonuç olarak işletme finansal zorluklarla karşılaşmayacaktır.
Reklam bütçesini belirlerken geçmiş yılların satış oranlarını göz önünde bulundurun. Bu nedenle reklam sonucu olumsuz olsa bile işletme olumsuz etkilenmeyecektir. Büyük ve yüksek gelirli şirketler ayrıca gelecekteki satışları, şirket davranışlarını ve pazar payı analizini etkileyebilir.
REKLAM TÜRLERİ
Reklam kriterlerine göre farklılık gösterdiğinden farklı şekilde sınıflandırılmaktadır.
1. HEDEF – PAZAR AÇISINDAN REKLAM TÜRLERİ: Karşı tarafa verilmek istenen iletinin hazırlanıp sunulduğu hedef edilmiş kitle reklamıdır. 3 başlıkta incelenir.
- TÜKETİCİLERE GÖRE: Hedef alınan kitle tamamıyla tüketicidir. Marka sürekli olarak kendini hatırlatmak, bağlılık sağlamak ve teşvike yönelik çalışma yapar. Ürünün tüm özelliklerini, fiyatını, ürüne ulaşımı ve ürün koşulları hakkında bilgi vermektedir.
- ARACILARA GÖRE: Perakendeci-toptancı tarzı kitleye yöneliktir. Amacı ürünleri aracıların almasını ve aldıkları ürünü kolayca satmasını sağlamaktır.
- ÜRETİCİLERE GÖRE: Diğer adıyla endüstriyel reklam olan üreticilere yönelik reklam hammadde veya yarı mamul satın alan işletmelere göredir.
2. COĞRAFYA AÇISINDAN REKLAM TÜRLERİ
- ULUSAL YAPILAN REKLAM: Tüketiciye ürün satmak, hedef kitleye ulaşmak vs. için çekme stratejisine kullanarak yapılır.
- YEREL YAPILAN REKLAM: Perakendeciler tarafından yapılan reklamlardır. Yerel müşteriler için uygulanır.
3. KAYNAKLARA GÖRE REKLAM TÜRLERİ
- ÜRETİCİ: Amacı satış arttırmak olan üretici reklamın , hedefi ise hem aracıyı hem tüketiciyi etkilemek, tanıtım yapmaktır.
- ARACI: Ürünü üretmeyen fakat perakendeci, aracı kurumlar ve toptancının sattıkları ürünlerin pazarda kendi bünyesindeki ilgili hedef kitleye bilgi verdiği reklamlardır.
- HİZMET: Bu reklamlar ürün yerine hizmet üretip ve o hizmeti satmaktadırlar. Örneğin ; Hastaneler , tur şirketleri , bankalar.
4. İÇERİĞİ BAKIMINDAN YAPILAN REKLAM TÜRLERİ
- ÜRÜN VE HİZMET: Ürün ve hizmetin faydalarını fiyatını ve satışını vs belirli bir mesaj oluşturarak hitap edeceği kitleye aktarmak ve onları markaya bağlılığını sağlamak için yapılan reklamlardır.
- KURUMSAL: Amacı halkla ilişkilere hizmet sunmak. Hedef kitleyle kurum arasında ilişki oluşturmak. Kamuya yararlı hizmet veren örgüt olduğunu tüketiciye anlatan reklamlardır.
5. ÖDEME AÇISINDAN REKLAM TÜRLERİ
- BİREYSEL: Reklamı üretici ve alıcı gerçekleştirir. Masraflar tek işletme tarafından ödenir. En büyük amacı rekabet ederek işletmenin farklı taraflarını anlatmak.
- ORTAKLAŞA: Bir çok işletmenin bir araya gelerek reklama verilecek ücretin paylaşılmasıyla yapılan reklamlardır. İkiye ayrılmaktadır;
1) YATAY REKLAMLAR: Belirlenen grubun ( aracı satıcı) reklam bütçesini paylaşmasıdır.
2) DİKEY REKLAMLAR: Reklam bütçesi üretici ve aracı tarafından karşılanmaktadır.
KAYNAKÇA
http://danismend.com/kategori/altkategori/pazarlama-karmasinin-iletisim-halkasi-tutundurma/
www.hukukmarket.com
http://acikerisim.deu.edu
Yükselen, ,(2014) . Pazarlama (İlkeler- yönetim-örnek olaylar)
Pi dergisi (Temmuz-Agustos-Eylül 2007)
Tezimsonhali.doc
reklam.com.tr
Instagram Hesabı‘mızı da takip edebilirsiniz!
No responses yet